Tanrı
göğsümü yırtmalı lütufkâr
elbiseyle, bir deri bir kemikl
Dead Man /
Western Film / 1995
Directed
by |
Jim
Jarmusch |
Written
by |
Jim
Jarmusch |
Music
by |
Neil
Young |
|
|
|
Dead
Man
Kendi
İçinde Yıkılan ve Çöken Bir
Dünyanın
Senaryosu
H.
İbrahim Türkdoğan
Bir
şaheser; öteki şaheserler arasında sonsuzu simgeleyen
melankolik
bir güzellik. Hiçbir film hiçbir zaman
hiçbir daha beni bu güçte
etkilemedi. İntihar edecek olursam, son yapmak isteyeceğim şey, bu
filmi izlemek olur.
Kendi
içinde yıkılan ve çöken bir
dünyanın senaryosu; mâkinenin
yardımıyla dinsel-ideolojik âhlâk tuzaklarıyla
doğayı bastıran
insanlığın çöküşü. Bayraklarında
nefret ve ölümü
simgeleyen, erk ve çıkar savaşlarıyla en değerli sanat
eserlerini ve sanat insanını öldüren ümitsiz
bir dünyanın
resmi. Ve tuhaf bir mizah.
Dünyanın
kıyısına geldin William Blake
Önünde
diz çökülecek vahşi güzellikte
bir doğa, şiirin ta kendisi:
Poesis. Doğayla bütünleşmiş bir soundtrack: Lakonik
ve
melankolik, ayrıntılara zamanı olmayan sert ve ağır gitar
motifleri, ölümü andıran donuk şeytan
çehresi. Kalp ağrılarını
çağrıştıran minimalist ses efektleri. Epik felsefi bir
partisyon
ve içsel coşkunun bu motiflerde boğula boğula dışa
yansıması:
Adım adım, işkenceyi uzatarak yaşanan ölümün
müzikal resmi:
Bir concerto morte.
Dünyanın
kıyısına geldin William Blake, buradan sonra artık seni
ilgilendirmeyecek dünya. Artık bir daha sevmeyeceksin, nefret
etmeyeceksin, gülmeyeceksin, sevişmeyeceksin,
öldürmeyeceksin;
topraktan ayrılacaksın –sonsuza dek. Geldiğin yere, herkesin
geldiği yere geri gideceksin, ardından izleyeceğim seni
–yalnızlığın kanıtı olarak, evet, ben kanıtıyım
yalnızlığın.
Ben,
hiç kimseyim, bir hiç, bir hiçim ben;
ailemi öldüren beyaz
adamlar beni yanlarında büyüttüler, onların
dilini bilen bir
melez çocuk olduğum için
öldürmediler, kafese koyup bütün
Avrupa’yı gezdirdikten sonra okula bile yolladılar.
Kendi
halkıma geri döndüğümde dışlandım. Bir
“Xebeche” (“çok
konuşan ama bir şey söylemeyen”) diyerek kovdular.
Beyazlardan
bana miras kalan tek şey; ruhumun kıvrımlarını renklendiren bir
şair:
William Blake. Bir Xebeche olarak insanlığın son resmini sunuyorum
ya da bir son insan olarak Willam Blake’i armağan ediyorum
ölmekte
olan dünyaya:
Adım
Blake, William Blake; şiirlerimi okudunuz mu?
Kimilerine
güneş doğar, kimilerine zifiri karanlık –sonsuza
dek.
Masumiyetin
hiç yaşamadığı bir dünyada yaşıyorsunuz, bunu
biliyor
muydunuz?
Hıristiyanlığın
on emrini ve her dinin her buyruğunu ve her
düşüncenin
egemenliğini yıkmadan masumiyetin var olamayacağını
söylüyorum
sizlere.
)
|
|